Tag: In memoriam

In memoriam: Marian Turski

Gerdien2 Comments

‘Wees niet onverschillig’. Dat was het levensmotto van de Pools-Joodse historicus, journalist en Auschwitz-overlevende Marian Turski. Hij overleed op 18 februari, 98 jaar oud. Op zondag 23 februari werd hij onder grote belangstelling begraven op de Joodse begraafplaats in Warschau.

Marian Turski (Foto: M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich)

‘Wees niet onverschillig’ – het was de ondertoon van alle gesprekken die je met Marian Turski voerde. Ik leerde hem kennen in de jaren negentig, toen ik cultureel attaché was aan de Nederlandse Ambassade in Warschau.

Lees verder “In memoriam: Marian Turski” →

Herinneringen in november

Gerdien

Ineens lijkt alles deze dagen over herinnering te gaan. Vandaag bevond ik me in het gezelschap van zo’n tweehonderd oorlogsoverlevenden en hun nabestaanden die hun herinneringen al meer dan twintig jaar delen met schoolkinderen, samen gaven ze de laatste twee decennia zo’n twintigduizend gastlessen, ze deelden hun herinneringen met naar schatting een half miljoen leerlingen.

Maar wat betekent dat, herinnering? Moeten onze herinneringen één op één gelijk zijn aan de historische feiten? Of is het de taak van een museum, een historicus of een docent om de historische waarheid te vertellen en mogen wij dan onze eigen herinneringen creëren als die ons helpen ons verleden te verwerken? En hoe delen we die met de ander? En op welke manier vervormen onze herinneringen zich als we hetzelfde verhaal iedere keer weer vertellen, memoires lezen van anderen die dezelfde of vergelijkbare gebeurtenissen hebben meegemaakt, of films bekijken waarin we onszelf herkennen?

Dat waren de vragen van vandaag. Maar het waren ook de vragen van gisteren, toen ik me ineens in het sprookjesachtige papieren theater van Frits Grimmelikhuizen bevond. Lees verder “Herinneringen in november” →

Pools leren van Józef Chrobak

GerdienLeave a comment

chrobak_pap_6251-165x111Het is echt waar, er was eens een man die mij Pools leerde spreken. Zijn naam was Józef Chrobak. Er zijn weinig mannen met baarden wiens gezicht ik kan lezen, maar met zijn gezicht kon het. Dat kwam door twee diepe lachrimpels die zelfs zijn baard niet konden bedekken.

Het was 1986, Kraków. Józef Chrobak sprak alleen Pools en wist alles over Grupa Krakowska, mijn afstudeeronderwerp. Ik sprak geen woord Pools maar wilde alles van hem weten. En daarom ontmoetten we elkaar iedere ochtend in Galeria Krzysztofory, waar Józef Chrobak de ene sigaret na de andere rookte en het ene na het andere glas koffie dronk.  Lees verder “Pools leren van Józef Chrobak” →

In memoriam: Stanisław Barańczak

GerdienLeave a comment

2094723-165x233

Naast al het schokkende wereldnieuws van het afgelopen jaar, leken andere schokkende gebeurtenissen ineens kleiner te zijn. Het verdwijnen van de filosofie als studierichting aan de Erasmus Universiteit en het verdwijnen van steeds meer kleine talen aan andere universiteiten: het zijn geen ontwikkelingen die de oudejaarsconferences halen. Maar als de UvA zijn hervormingsplannen gaat realiseren, verdwijnen de bacheloropleidingen Zweeds, Noors, Deens, Pools, Tsjechisch, Servisch/Kroatisch, en Nieuwgriekse taal en cultuur geheel uit Nederland. Lees verder “In memoriam: Stanisław Barańczak” →

Ontbijt in New York

GerdienLeave a comment

P1050487

“Dit is een goed moment om de maple syrup van Ferdinand open te maken”, zeg ik op 3 december tegen mijn gasten, en ik zet de griesmeelpudding op tafel.

De zelfgemaakte Canadese maple syrup uit New York zit verstopt in een
Hollands bierbeugelflesje. Plop.
“Ferdinand?”, vraagt een van de gasten.
“Ja”, zeg ik. “Havermout in New York.” Lees verder “Ontbijt in New York” →

In memoriam: Milo Anstadt

GerdienLeave a comment

milo_haga_091005-006-small-150x150

‘Altijd als ik een formulier moet invullen, aarzel ik bij de vraag naar mijn land van geboorte. Is het Polen? Oekraïne? Sovjetunie? Toen mijn ouders trouwden, lag Lwów in Oostenrijk en heette het officieel Lemberg. Toen ik geboren werd lag het in Polen. Nu ligt het in de sovjetrepubliek Oekraïne.’ De schrijver van deze woorden, Samuel Marek (Milo) Anstadt is op 16 juli in Amsterdam overleden. Lees verder “In memoriam: Milo Anstadt” →