Verschenen en verdwenen

Bij het zien van zijn recente familieportret doe ik toekomstig president Donald Trump graag een aanbeveling – een kunstgreep die schilders al eeuwen voor hem hebben toegepast.

Na de overwinning van Donald Trump wilde ik hier eigenlijk over vanitas-stillevens schrijven, maar toen kwam er ineens een foto voorbij die me op een hele andere gedachte bracht. Al eerder wisten we dat Elon Musk, CEO van Tesla en eigenaar van X, voorheen Twitter, niet meer weg te denken is uit de entourage van de inmiddels gekozen Amerikaanse president. Een duidelijk signaal was dat Musk op een verkiezingsbijeenkomst van Donald Trump (5 oktober 2024 in Butler, Pennsylvania) naast hem op het podium vrolijk op en neer stond te springen.

Familieportret van de Trumps, met Elon Musk
© Kai Trump / X

Lees verder “Verschenen en verdwenen”

Waakhond uit Zutphen

Voor ons nieuwe huis wilden we wel een waakhond, maar geen hond, en daarom hingen we een schilderij van Jacek Sroka boven de voordeur. Op de grens tussen glooiende velden en een ruwgeborstelde hemel blaft onze waakhond dag en nacht tegen naderend onheil. Op de voorgrond staat een Fred Flinstone-achtig type iets te doen met een hakbijl. Hij wordt vergezeld door zijn schaduw die bijna nog dreigender in de graanvelden aanwezig is dan hijzelf. Een prachtig werk.

Probleempje: het schilderij was niet van ons. Lees verder “Waakhond uit Zutphen”

Kajakarki

1

Ook na zestien jaar weet ik het nog precies: hoe ik op 10 februari 2001 om 17:00 uur mijn computer afsloot, mijn koffer de trap afzeulde, het allerlaatste afscheid vierde met vrienden en collega’s, hoe ik om 19:00 uur naar Warschau Centraal werd gebracht, op de Ost-West Express stapte die toen nog bestond en reed tussen Warschau en Hoek van Holland, hoe ik een coupé moest delen met een rokende man, Lees verder “Kajakarki”

Ramen lappen

Onlangs was ik in Kraków op bezoek bij Piotr Oczko, de auteur van een studie van 700 pagina’s over de Nederlanders en hun schoonmaakwoede. Tijdens zijn onderzoek bracht hij niet alleen duizenden Nederlandse schilderijen, prenten, tekeningen en tegels bij elkaar die het schoonmaken tot onderwerp hebben, maar vond hij ook talloze teksten, gedichten en liedjes waarin het poetsen, vegen en boenen wordt bezongen. Oczko raakte vooral gefascineerd door de iconografie van de bezem, een motief dat hij vond op meer dan 2000 afbeeldingen. Er zijn 292 illustraties in het boek opgenomen, variërend van schilderijen van Pieter de Hooch tot foto’s uit de jaren dertig van vrouwen in Bunschoter klederdracht die een preekstoel staan te schrobben. In zijn publicatie (update: waarvan in 2021 een Nederlandse vertaling verscheen bij Primavera Pers) beschrijft en analyseert Oczko de verbindingen van onze schoonmaakwoede met kwesties op het gebied van moraal en religie, vaderlandsliefde en nationale identiteit.


Het boek is zo fenomenaal dat Oczko binnenkort professor wordt aan de Universiteit van Kraków. Dan stuur ik hem een cadeau: Meester in de hygiëne van Anton Valens (2004).

Lees verder “Ramen lappen”

Advies voor het eten van rode soep

Czerwona-zupa1

Nog steeds moet ik er aan herinnerd worden, iedere dag, en daarom heb ik het schilderij Rode soep van de Poolse kunstenaar Jacek Sroka op het bureaublad van mijn laptop gezet. Dat komt goed uit, want het schilderijtje, olieverf op doek, is in werkelijkheid ongeveer net zo groot als het bureaublad zelf: het meet 27 x 41 cm. We zien een knalgele hond op een knalblauwe vloer die knalrode soep staat te eten. En hij doet dat zoals honden dat kunnen, vol overgave. Op dit moment, op deze plaats, bestaat er voor de hond niets anders: zijn snuit is in de soep verdwenen, zijn hele lichaamstaal is gericht op dat ene, het eten van de rode soep. Daarmee herinnert hij me dagelijks aan de Regel van Benedictus. Lees verder “Advies voor het eten van rode soep”