Een Leonardo, twee tantes, drie Rembrandts

lady-with-an-ermine-744x1024Als je van adel bent, zeker in Polen, kun je hele oude tantes hebben. Neem nu Jan Lubomirski-Lanckoroński, sinds vorige week voorzitter van de Stichting der Prinsen Czartoryski. Een van zijn tantes, Izabela Czartoryska née Fleming, leefde tweehonderd jaar geleden (1746-1835). Zij was een vooruitstrevende mecenas en kunstverzamelaar en bracht een legendarische collectie bijeen, met bijvoorbeeld het Landschap met de barmhartige Samaritaan van Rembrandt. Bijzonder, in die tijd, als vrouw. Haar nazaten breidden de collectie verder uit met topstukken als de Dame met de hermelijn van Leonardo da Vinci en het Portret van een jonge man van Rafaēl. Zelf stichtte Izabella in haar buitenverblijf in het Poolse Puławy een van de eerste openbare musea van Europa. Lees verder “Een Leonardo, twee tantes, drie Rembrandts”

1898

czaps1Het is puur toeval, dat de personen die de laatste jaren het onderwerp zijn geweest van mijn bijzondere belangstelling – proefschrift, tentoonstelling, romans – in 1898 zijn geboren. Ik heb het dan over de Poolse kunstenaar Józef Czapski (1898-1993), Katarzyna Kobro (1898-1951), Karolina Lanckorońska (1898-2002), en Charlotte van Pallandt (1898-1997). Kobro stierf relatief jong aan de gevolgen van een ziekte, Czapski en Van Pallandt leefden bijna een eeuw, Lanckorońska werd 105. Hun wieg stond ergens in Europa en ze waren alle vier van adel. Drie van hen waren kunstenaar, voor Lanckorońska gold dat niet, zij was de eerste vrouw in Polen die professor in de kunstgeschiedenis werd. Behalve Van Pallandt stierven ze in een ander land dan waar ze geboren werden. Lees verder “1898”